Veel beginnende fotografen vragen zich af wat de kosten zijn van een fotograaf. Ook klanten vragen zich dat wel eens af, als zij zien dat het inhuren van een fotograaf aardig wat geld kost. Dus waar zitten de kosten precies om onze tarieven te kunnen verantwoorden?
Update: Epsilon Studios start binnenkort een cursus over marketing en ondernemerschap binnen de fotografie. Wil je hierover op de hoogte worden gehouden (inhoud, data en prijzen), stuur ons dan vast een e-mail!
TL;DR: hoeveel kosten maakt een professioneel fotograaf?
Het is uiteraard lastig hier een concreet antwoord op te geven, want het ligt nogal aan je situatie, keuzes, positionering, specialisme en meer. Maar toch een concreet antwoord:
- Minimale kosten professioneel fotograaf: tussen de € 500-750 per maand
- Gemiddelde kosten professioneel fotograaf: tussen de € 750 en 1.500 per maand
Uiteraard zijn en ook fotografie studio’s die € 5.000 of € 20.000 aan kosten per maand hebben, maar dat zijn uiteraard de uitzonderingen. Ik heb het hier meer over de zelfstandige fotograaf, zonder al te veel gekke fratsen.
Kosten zijn niet altijd uitgaven
Het is belangrijk om je te realiseren dat niet alle kosten uitgaven zijn, en niet alle uitgaven kosten zijn. Voornamelijk het eerste wordt nog wel eens vergeten. Een klassiek voorbeeld daarvan zijn de afschrijvingen. Als je een camera koopt van € 3.000 (excl. BTW, BTW zijn geen kosten), dan heb je een uitgave van € 3.630 (inlc. BTW) maar niet perse kosten van € 3.000. Je schrijft de camera af in bijv. 5 jaar (60 maanden). De boekhoudkundige afschrijvingskosten van je camera zijn over de komende 60 maanden dus € 50 per maand. Ik zal een eventuele restwaarde voor het gemak even buiten beschouwing laten. Verder zijn er ook voorbeelden bij een eventuele zakelijke lening die je hebt lopen. De aflossingen per maand zijn wél uitgaven, maar geen kosten. De rente die je over dat bedrag zijn zowel uitgaven als kosten. Je merkt het al: boekhouding kan vrij snel ingewikkeld worden. Daarom is het ook belangrijk om een boekhouder te hebben (kosten voor fotografen liggen gemiddeld tussen de € 50 en € 100 per maand).
Directe en indirecte kosten
Dan heb je nog directe en indirecte kosten. Directe kosten zijn direct toe te schrijven aan jouw werkzaamheden. Denk aan parkeerkosten die horen bij een bepaalde opdracht. Het gevaar zit ‘em eerder in de indirecte kosten: kosten die er weldegelijk zijn, maar het is gemakkelijk om te vergeten dat ze er zijn. Zo lijk je geen onderhoudskosten kwijt te zijn per opdracht, omdat deze maar ééns in de zoveel tijd incidenteel voorbij komen. Terwijl alle opdrachten bij elkaar, beetje bij beetje, er voor hebben gezorgd dat je sensor vol met stof is komen te zitten, en niet die ene opdracht alleen vlak voordat je besloot: nu is mijn sensor echt te vies en moet ik deze professioneel laten reinigen.
Kosten voor reizen en vervoer
Reis- en vervoerskosten zijn er eigenlijk voor alle fotografen. Deze kosten kunnen aardig oplopen omdat reizen nou eenmaal duur is. Voor de auto mag je – naar de belasting – per gereden kilometer € 0,19 aan kosten opvoeren. Echter mag je een hoger bedrag doorrekenen naar je klanten. De werkelijke autokosten per kilometer liggen eerder rond de € 0,50 per gereden kilometer. Verder is het soms goedkoper, sneller en logischer om gebruik te maken van het openbaar vervoer. Vliegen is uiteraard ook een optie.
Kosten van studio
De meeste fotograferen hebben uiteraard geen eigen studio en/of kantoor, maar de voordelen hiervan zijn aanzienlijk. Vaak verdient een studio zichzelf ook terug omdat je het weer kunt doorrekenen naar de klanten, verhuren aan andere fotografen en simpelweg meer offertetrajecten wint doordat een eigen studio jou meer geloofwaardigheid en professionaliteit geeft t.o.v. andere fotografen. De kosten van een studio/kantoor kunnen natuurlijk aanzienlijk zijn, dus voor de meeste beginnende fotografen is dat geen optie. Wat je vaak ziet is dat een studio wordt gehuurd door meerdere fotografen tegelijk. Zodoende zakt de prijs vaak zelfs tot onder de € 100 per maand.
Kosten van apparatuur
Veel fotografen steken (te veel) geld in hun apparatuur. Ik zal de laatste zijn die zal zeggen dat je geen goed apparatuur nodig hebt als professioneel fotograaf, maar wij fotografen hebben er vaak echt een handje van om hierin te ver te gaan. Als startend fotograaf moet je met een kit van € 5.000 excl. BTW een heel eind kunnen komen (ja, incl. laptop). Het voordeel van een relatief kleine en betaalbare kit is dat je ook aanzienlijk minder afschrijvingskosten, onderhoudskosten en verzekeringskosten hebt. Een meer professionele fotograaf heeft echter al snel een kit van tussen de € 10.000 en € 20.000 nodig. En dan zijn er natuurlijk de fotografen die makkelijk over de € 100.000 gaan.
Kosten voor verzekeringen
Vaak besparen fotografen – hoe onverstandig ook – op verzekeringskosten. De belangrijkste verzekeringen zijn: een AOV (arbeidsongeschiktheidsverzekering), apparatuurverzekering en aansprakelijkheidsverzekering. De kosten hiervan hangen natuurlijk af van veel factoren. Als beginner kun je je al goed laten verzekeren voor zo’n € 200 per maand voor al dit soort verzekeringen samen. Een rechtsbijstandsverzekering is wellicht ook verstandig en vergeet ook je pensioen niet. Je kunt – afhankelijk van je situatie – dus makkelijk over de € 500 per maand uitkomen dus.
Kosten voor abonnementen
Voorheen hadden veel fotografen allerlei kosten voor lidmaatschappen aan vakbladen, beroepsverenigingen etc. Dat is tegenwoordig steeds minder gebruikelijk en nodig. In plaats van deze kosten is het echter steeds meer gangbaar dat je allerlei abonnementskosten hebt voor je website/hosting (zoals Wix of SquareSpace, (lees ook “Website gids voor fotografen”)), cloud opslag (zoals Google Drive en WeTransfer), Adobe Creative Cloud en meer. Uiteraard kun je jouwe telefoon- en internet abonnementen hier ook onder scharen (al kun je deze vaak niet 100% opvoeren omdat ze gedeeltelijk ook voor privé gebruik zijn). Doorgaans ben je zo’n € 100-150 per maand kwijt aan dit soort diensten.
Kosten voor marketing
Marketingkosten zijn optioneel. Marketing hoeft in veel gevallen niet meer dan kennis, tijd en inzet te kosten, wat dus veelal gratis is. Als je via zoekmachines en social media kanalen gaat adverteren kost je dat al snel € 200-500 per maand, of het veelvoudige ervan zelfs. Verder zitten de marketingkosten o.a. in het (eenmalig) aanschaffen van visitekaartjes, flyers en andere promotionele middele (voor € 250 eenmalig ben je toch al een heel eind). Eventueel wil je ook onze SEO gids voor fotografen of Marketing gids voor fotografen doornemen voor meer gratis tips.
Kosten voor kennis
Op een hoop posten valt te besparen. Een post waar vaak – onterecht – op wordt bespaard is die van kennis. Voor een deel is kennis gratis verkrijgbaar (zie bijvoorbeeld ook mijn gratis SEO Gids voor Fotografen). Echter is veel kennis ook pas verkrijgbaar na het aanschaffen van een abonnement of het eenmalig aanschaffen van bijvoorbeeld een online training. De kosten van kennis zijn relatief laag (voor € 25 per maand kom je al een heel eind) en het brengt je daadwerkelijk verder (meer dan een nieuwe camera).
Excel sheet
Om je verder opweg te helpen met het berekenen van jouw kosten als fotograaf heb ik een Excel sheet gemaakt. Deze kun je via deze link downloaden. Je vindt hier een overzicht van alle kosten, incl. wat formules die verschillende scenario’s bij elkaar optellen. Daarbij laat ik ook zien hoe afschrijvingen werken.
Handige links
Als je meer wilt weten over dit onderwerp zou je misschien ook de volgende links interessant vinden:
Ektor Tsolodimos
Ektor Tsolodimos is oprichter en eigenaar van Epsilon Studios. Je kunt zijn werk ook volgen via Instagram en LinkedIn.