Een veelgestelde vraag: “wat verdient een fotograaf” of “wat is het salaris of het inkomen van een fotograaf”. In deze blog leg ik je uit wat een fotograaf verdient en hoe hij of zij aan dat bedrag komt. Hierbij kijk ik zowel naar zelfstandige fotografen als fotografen in loondienst.

Update: Epsilon Studios start binnenkort een cursus over marketing en ondernemerschap binnen de fotografie. Wil je hierover op de hoogte worden gehouden (inhoud, data en prijzen), stuur ons dan vast een e-mail!

Wat verdient een zelfstandige fotograaf?

Veruit de meeste fotografen zijn ondernemers. Een ondernemer is dus zelfstandig, en een ander woord daarvoor is ook wel freelance of ZZP (zelfstandige zonder personeel). In juridische zin zijn de meeste fotografen eenmanszaken. Wat een zelfstandige fotograaf verdient hangt af van heel veel factoren. Het is eigenlijk hetzelfde als “hoeveel kost een huis”: dit kan ook enorm verschillen.

Om je een concreet beeld te geven heb ik een aantal situaties geschetst:

  • Full-time fotograaf, startend met relatief weinig ervaring: € 5.000-15.000 bruto per jaar*
  • Full-time fotograaf, gevestigde naam met 5-10 jaar ervaring: € 15.000-50.000 bruto per jaar
  • Full-time fotograaf, zeer gevestigde naam met 10+ jaar ervaring: € 50.000-100.000 bruto per jaar
  • Full-time fotograaf, high-end commerciële segment met veel ervaring: € 100.000-500.000 bruto per jaar
  • …uiteraard kan het nóg hoger dan dat, maar dat zijn de zeer, zeer uitzonderelijke en unieke gevallen (wereldwijd)

 

* Opmerking: € 5.000-15.000 bruto per jaar voor een full-time fotograaf klinkt heel weinig: en dat is het ook. Maar er zijn ook veel fotografen die (vrijwel) alleen fotograferen en inderdaad maar zo veel verdienen per jaar. Het voordeel is wel dat zo iemand vaak weinig tot geen inkomstenbelasting betaalt. Ook is het vaak zo dat iemand weliswaar “full-time fotograaf” is, maar in de praktijk toch nog 1-3 dagen per week ander werk doet, al dan niet op freelance basis. Zodoende vullen veel fotografen dit inkomen aan tot iets dat meer levensvatbaar is.

Let op: wat iemand verdient is niet hetzelfde als de omzet die iemand maakt. Bij een eenmanszaak is je winst (omzet – kosten) wat je verdient. Bij een BV ligt dat weer anders, maar dat is voor de meeste fotografen niet van toepassing, dus ga ik er verder niet te veel op in.

Welke factoren spelen een grote rol bij je inkomen als fotograaf?

Uiteraard zijn er veel variabelen die van invloed zijn op je inkomen als fotograaf. Ik heb een aantal belangrijke factoren/indicatoren voor je op een rijtje gezet:

  • Hoe ervaren ben je?
  • Ben je zelfstandig of in loondienst?
  • Bedien je de particuliere- of zakelijke markt?
  • Wat is specialisatie (portretten, producten of bruiloften bijv.)?
  • In welke sector ben je werkzaam (industriële, zorg of event sectoren betalen allen heel anders)?
  • Hoe ondernemend ben je en hoe goed kun je verkopen?
  • Hoe onderscheidend en uniek ben je?
  • Hoeveel werk je en tegen welk tarief?

 

Wat is een gezonde balans tussen omzet en kosten?

Dat is voor iedereen verschillend en hangt af van veel factoren. Doorgaans betekent hoe minder kosten, hoe meer winst en hoe minder risico. In dat geval zou je zeggen “hoe lager hoe beter”. Toch ligt dat in de praktijk vaak iets anders. Mijn studio kost mij bijvoorbeeld zo’n € 1.000 in de maand excl. BTW. Dat lijkt veel, maar ik ben er van overtuigd dat de studio zich makkelijk iedere maand terugverdient. Soms moet je dus geld uitgeven om meer geld te maken. Besparen op iets dat geld oplevert is dus niet rendabel. Voor de meeste fotografen zou gelden: zorg dat je kosten beperkt blijven tot maximaal 30% van je omzet.

 

Wat is het uurtarief van een fotograaf?

Gemiddeld genomen ligt het uurtarief van een fotograaf rond de € 75 per uur. Mijn ervaring is dat de meeste fotografen tussen de € 50 en 150 per uur vragen, dus dat kan nogal verschillen. Veel fotografen werken ook niet met uurtarieven of uurlonen, maar met dagprijzen (day rates). Deze liggen weer tussen de € 500 en 2.500 in de meeste gevallen. Uiteraard is dit sterk afhankelijk van veel factoren, waaronder je ervaring. Het uurtarief zegt weinig over de daadwerkelijk gemaakte uren. Zo hebben veel fotografen de selectie, nabewerking en reistijd inbegrepen zitten bij hun uurtarief, maar anderen weer niet. In een rekenvoorbeeld laat ik je dat zien.

 

Rekenvoorbeeld uurtarieven

Opdracht omschrijving: fotoreportage bij bedrijf X uit Utrecht t.b.v. publicatie in blad Y.

  • Fotograaf A uit Eindhoven heeft een uurtarief van € 100.
  • Fotograaf B uit Amsterdam heeft een uurtarief € 85.

Fotograaf A schat 4 uur op locatie bezig te zijn en rekent daarom € 400.

Fotograaf B schat ook 4 uur op locatie bezig te zijn, maar rekent ook 3 uur voor de selectie en nabewerking en vraagt € 0,50 per kilometer aan reiskostenvergoeding. We komen dan uit op:

  • 7x€ 85 = € 595
  • 180 km á € 0,50 = € 90
  • Totaal: € 685

Fotograaf A zet bij dezelfde opdracht aanzienlijk minder om dan fotograaf B, ondanks dat fotograaf B een aanzienlijk lager uurtarief hanteert. Daarom zeggen uurtarieven mij altijd weinig over iemands prijs, waarde, de marges etc.

Wil je meer lezen over hoe je als fotograaf je uurtarief zou moeten bepalen? Lees dan onze blogpost “Uurtarief fotograaf bepalen”!

Wat verdient een fotograaf in loondienst?

Dat verschilt nogal uiteraard. Gemiddeld genomen geven verschillende bronnen en mijn eigen ervaring mij het volgende inzicht in het salaris van een fotograaf in loondienst:

  • Salaris startende fotograaf: € 1.500-2.000 bruto per maand (ongeveer € 20.000 per jaar)
  • Salaris semi-ervaren fotograaf:  € 2.000-2.500 bruto per maand (ongeveer € 25.000 per jaar)
  • Salaris ervaren fotograaf:  € 2.500-3.500 bruto per maand (ongeveer € 35.000 per jaar)

Uiteraard kunnen deze indicaties in de praktijk afwijken, maar dan heb je in ieder geval een realistische indicatie.

Verdien je als fotograaf beter in loondienst of zelfstandig?

Zoals met vrijwel alle beroepen is de hoogte van het inkomen van een ondernemer doorgaans aanzienlijk hoger dan dat van iemand in loondienst. Dat is in de fotografie niet anders. Een zelfstandige fotograaf loopt uiteraard ook veel meer risico dan iemand die in loondienst is. Daarbij moet een zelfstandige fotograaf bijvoorbeeld ook zelf zijn of haar pensioen regelen en aparte verzekeringen afsluiten (zoals een arbeidsongeschiktheidsverzekering). Dit soort zaken maken het moeilijk om het inkomen van een werknemer te vergelijken met dat van een ondernemer.

Handige links

Als je meer wilt lezen over de zakelijke kant van fotografie kan ik je de volgende links ook aanbevelen: