Op vrijdag 26 juli 2024 ging ik met Dutch Shooters mee naar de Formule 1 in Spa. Voor mij een unieke ervaring: ik was wel eerder op een circuit geweest, maar niet bij de Formule 1 en ook niet om te fotograferen. Lees hier mijn ervaring en tips voor Formule 1 fotografie.

Ashwien Jurawan & Olivier Groot, oprichters en eigenaren van Dutch Shooters.

Les 1: Less is more

Je hoort het goed. Ik begin meteen met een cliché. Maar het is vaak echt zo, en zeker bij complexe fotografie zoals dit. Ik probeerde al een – voor mij doen – minimale kit mee te nemen, en toch was het weer te veel.

Ik had het volgende meegenomen:

  • Canon EF 200mm f/2L IS USM
  • Canon EF 70-200mm f/2.8L IS II USM
  • Canon EF 24-70mm f/2.8L II USM
  • Canon EF 1.4x III teleconverter
  • Canon R6 (2x), Canon EF-RF Mount (2x)
  • MeFOTO GlobeTrotter Carbon Fiber statief
  • Aantal accessoires, waaronder ND-filters

Al vrij snel kwam ik er achter dat de gigantische Canon EF 200mm f/2L IS USM wat te veel was. Niet alleen neemt deze lens veel ruimte in mijn rugzak (Lowepro Whistler BP 450 AW II, normaal gesproken werk ik met koffers van ThinkTank), ook was deze simpelweg niet flexibel genoeg. Pannen (meetrekken) gaat ook moeilijker met een grote en zware lens. Al vrij snel ging de lens dus in mijn rugzak waar die zo’n beetje de rest van de dag was blijven zitten. Zonde, want ik kocht deze lens al een jaar of 3 geleden en ik heb ‘em pas één keer gebruikt. Slechte ROI dus, maargoed. Staat wel mooi in de kast.

Wat wél heel goed werkte, was de Canon EF 70-200mm f/2.8L IS II USM. Redelijk groot en zwaar ook, maar t.o.v. de Canon EF 200mm f/2L IS USM wel een stuk kleiner, lichter en dus makkelijker. En uiteraard veel flexibeler doordat je van 70 tot 200 mm kunt zoomen. Ik durf zelfs te beweren dat je tot 300 mm kunt zoomen aangezien deze lens nog altijd heel scherp is en croppen goed kan. Meer dan genoeg bereik voor de meeste dingen. Ik heb trouwens deze 2 lenzen naast elkaar getest en het verschil is minder groot dan je zou denken.

Achteraf gezien was een Canon EF 70-200mm f/2.8L IS II USM meer dan genoeg (sterker nog, ik heb ook de f/4 versie die weer een stuk kleiner, lichter en dus wederom makkelijker is). Als je deze combineert met een meer groothoek, zoals de Canon EF 24-70mm f/2.8L II USM ben je eigenlijk klaar. Dutch Shooters gaf ons trouwens ook een exclusieve korting van 10% op alle Canon en Sony apparatuur bij Kamera Express. Ik ga hier waarschijnlijk gebruik van maken om de Canon RF 24-105mm F2.8L IS USM Z te kopen (waar nu ook cashback op zit van € 300).

Apparatuur advies:

  • Camera komt niet zo heel nauw, beetje snelheid en goede autofocus is wel handig.
  • Een telelens die kan zoomen, zoals een 70-200 of 100-400. Diafragma maakt minder uit.
  • Iets van een wijde/standaard lens an handig zijn voor de afwisseling en meer sfeer van het event.
  • Statief heb je niet nodig. Ik had ‘em mee en heb ‘em niet gebruikt. Monopod voor écht grote lenzen wellicht wel.
Ektor Tsolodimos F1 fotografie
Fotograferen tijdens de Grand Prix van België, foto credits voor Giacomo Perticara.

Les 2: Wees comfortabel

Eigenlijk een verlangde van mijn eerste punt over te veel en verkeerde apparatuur: vergeet niet om comfortabel te zijn. Te veel en te zwaar apparatuur zorgt er namelijk voor dat je minder energie en zin hebt om te werken. En dat betekent dat je mindere beelden gaat maken.

Een paar essentiële dingen die ik gelukkig wel mee had:

  • Oordoppen (heb je écht nodig, geloof me)
  • Zonnebrand (al verbrand ik niet snel, anderen wel begreep ik)
  • Zonnebril (ik zweer bij die van Nooz Optics, zijn licht en compact)
  • Vissershoed (zodat je ‘em op kan hebben én fotograferen tegelijkertijd)
  • Krukje om op te zitten (Walkstool BASIC 50) – al zat het eigenlijk voor geen meter
  • Poncho was uiteindelijk niet nodig, maar er was wel wat regen voorspeld, dus had ik dat ook mee

Ik ben iemand die graag goed is voorbereid, zeker wanneer ik mijn volledige kit bij me heb (gaat veel verder dan dit). Maar ik probeerde nu alleen de noodzakelijke dingen mee te nemen. Wat ik de volgende keer anders zou doen: een krukje zonder rugleuning is ongeveer net zo comfortabel als een steen om op te zitten. Beter neem je dus iets mee dat iets groter en zwaarder is, maar áls je dan zit, je ook echt kunt rusten.

Deze mannen hadden wel een stoel maar echte fans staan natuurlijk liever.

Les 3: Locatie is alles

Als professioneel fotograaf heb je vaak toegang tot plekken waar bijna niemand anders komt (van operatiekamers tot backstage bij artiesten, in helikopters etc.). Dit is belangrijk, want de plek vanwaar je fotografeert heel bepalend is voor het resultaat, het verhaal en de uniekheid van jouw perspectief. Tijdens dit event bestonden er verschillende tickets met verschillende toegangen, maar het kwam er in principe op neer dat je gewoon tussen het publiek stond, relatief ver van de actie. Nu is dit absoluut geen kritiek naar de organisatie: het is erg begrijpelijk. Automotive fotografie kan zelfs gevaarlijk zijn. Daarbij wil iedereen wel dichterbij komen, dus accreditatie krijgen is erg moeilijk weet ik uit ervaring.

Ik ben denk ik een beetje verwend doordat ik eigenlijk altijd meer mag/kan dan de rest, maar nu even niet. Ik had natuurlijk graag 20-50 meter dichterbij gestaan, in de pit, laag perspectief etc. Helaas kon dat niet en moest ik het doen met hard werken en opzoek gaan naar nét andere hoeken op creatieve wijze. Beiden heb ik niet echt gedaan omdat ik er ook gewoon voor mijn plezier was (met vrienden).

Een volgende keer zou ik les 1 en 2 beter tot mij nemen waardoor ik vast ook meer energie en zin heb om harder te werken, meer te lopen etc. Zo’n circuit is namelijk kilometers lang en van A naar B lopen (zeg: noorden naar het zuiden) duurt zomaar een half uur of langer (zeker als je in de rij moet staan). Je moet dus echt kiezen en plannen waar je wilt gaan staan. Ook een aspect dat ik van tevoren iets had onderschat.

Dit is een beetje wat je kunt verwachten aan locatie: 20-50 meter afstand.

Les 4: Werk hard

Ik geloof wel in talent, maar 99,99% van ons (incl. mijzelf) moeten het meer hebben van hard werken. Aangezien ik dit al zo’n 10 jaar full-time doe komt het wel eens voor dat ik niet 100% mijn best doe: te makkelijk, te vaak gedaan, niet meer zo snel onder de indruk etc. Dat is een grote valkuil. Ik heb regelmatig fotografen gezien met 20% van mijn ervaring die betere beelden schieten dan ik, omdat ze simpelweg harder werken. Zeker bij dingen als events: je moet klaarstaan om te registreren wat er gebeurt. Lichamelijk en mentaal is dit zwaar.

Dus ook al heb je niet de beste locatie (zie les 3), als je maar genoeg honger hebt ga je vanzelf een doorkijkje vinden waar nog niemand aan heeft gedacht. Of neem je geen 2.000 maar 20.000 beelden op één dag. Daarmee vergroot je de kans dat het perfecte moment er tussen zit. Fotografie is voor een groot deel ervaring, planning, techniek, anticipatie en nog veel meer. Maar de factor geluk is er ook altijd. En dat kan je meer afdwingen door hard te werken.

Geluk bij een ongeluk. Althans, voor het publiek en de fotograferen. De coureur had gelukkig niks.

Les 5: Meetrekken is moeilijk

Meetrekken (of panning in het Engels) is in theorie vrij gemakkelijk, maar in de praktijk viel het mij (en anderen om mij heen ook) enigszins tegen. Voor mijn klanten zijn dit eigenlijk geen technieken die ik vaak gebruik. Formule 1 auto’s gaan ook erg hard en accelereren vooral ook heel snel. Het is dan moeilijk om in te schatten hoe de beweging precies gaat. Uiteraard is het een kwestie van oefenen, maar ook van de juiste techniek, apparatuur en instellingen.

Een aantal sluitertijd gerelateerde tips:

  • Sluitertijd is heel relatief, ligt erg aan de snelheid van de auto wat je precies nodig hebt.
  • Het effect is ook afhankelijk van je brandpuntafstand (meer mm’s = sneller effect).
  • Makkelijk te realiseren is 1/160 tot 1/250, maar het effect is dan beperkt.
  • Iets moeilijker is: 1/50 tot 1/100, het effect veel beter te zien.
  • Meer extreem: 1/20 tot 1/30, maar is dus érg moeilijk.
  • Eindbaas: 1/5 tot 1/10, dit lukt mij niet goed.

Een aantal techniek gerelateerde tips:

  • Beweeg niet alleen je handen/armen, mar je hele lichaam, vanuit je heupen.
  • Houd de lens aan de voorkant vast voor meer balans (thanks Olivier).
  • Beetje zoals je vaak mensen ziet filmen zonder stabilizer.
  • ND filters kunnen handig zijn, zeker bij zonnige dagen.
  • Diafragma komt niet zo nauw (f/4 tot f/8 is ideaal).
  • Beeldstabilsatie kán helpen (maar hoeft niet).
Sluitertijd: 1/30 | Diafragma: f/5.0 | ISO: 100
Sluitertijd: 1/8000 | Diafragma: f/2.0 | ISO: 320